Trẻ bị bạn bè xa lánh tẩy chay, bị cô lập có thể khiến con gặp rất nhiều các vấn đề tâm lý nếu không được gia đình và nhà trường giúp đỡ kịp thời.
9 điều cha mẹ cần làm khi trẻ bị bạn bè xa lánh, tẩy chay
Việc con bị bạn bè xa lánh, cô lập, và bắt nạt sẽ khiến con cảm thấy cô độc, sợ hãi việc đến trường. Bắt nạt học đường là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng stress, hay trầm cảm tuổi học đường.
Lúc này, trẻ rất cần sự hướng dẫn và giúp đỡ của cha mẹ. Vậy, cha mẹ cần làm gì để giúp con khi rơi vào trường hợp này?
1. Tìm hiểu nguyên nhân trẻ bị bạn bè xa lánh
Việc con bị bạn bè tẩy chay, không chơi cùng chắc chắn phải do một nguyên nhân nào đó. Nếu không thể hiểu rõ được nguyên nhân, cha mẹ không thể giúp đỡ con.
Thông thường, trẻ dễ bị bạn bè xa lánh, cô lập trong những trường hợp sau:
- Trẻ làm điều sai, hành xử không tốt với bạn bè
- Trẻ là nạn nhân của bạo lực học đường.
- Bạn bè xích mích, nghỉ chơi, “bo xì” nhau nên lôi kéo các bạn khác nghỉ chơi với người còn lại.
- Trẻ có tính cách nhút nhát, thiếu tự tin
- Trẻ quá kiêu ngạo, coi thường mọi người
- Gia đình có những vấn đề nghiêm trọng mà mọi người đều biết
- Bạn bè hùa theo số đông cô lập trẻ
Tất cả những lý do này khiến trẻ trở nên xấu xa, “lập dị” trong mắt bạn bè. Để giúp trẻ thoát khỏi tình huống này, phụ huynh cần phải hiểu rõ nguyên nhân của sự việc.
Gia đình nên trò chuyện nhẹ nhàng với trẻ để biết lý do. Nếu lỗi nằm ở trẻ, trẻ cần phải biết nhận lỗi và thay đổi. Nếu trẻ là nạn nhân, cha mẹ cần dạy con cách bảo vệ mình.
Đặc biệt, nếu nguyên nhân khiến trẻ bị bạn bè xa lánh là do hiểu lầm, gây ảnh hưởng đến danh dự trẻ thì phụ huynh cần giải quyết càng sớm càng tốt.
2. Động viên tinh thần trẻ
Việc bị cô lập đã khiến con đủ buồn bã, nếu về nhà cha mẹ vẫn tiếp tục trách mắng, trẻ sẽ cảm thấy tủi thân, tổn thương nhiều hơn.
Trong tình huống này, phụ huynh tuyệt đối không nên trách mắng, hay đổ hết tội lên đâu trẻ. Hành động này khiến trẻ nghĩ mọi người đều ghét mình, kể cả gia đình.
Sự động viên an ủi con lúc này là cực kỳ cần thiết để con thoải mái chia sẻ nỗi lòng. Khi cảm thấy tủi thân, trẻ rất cần một người đồng điệu và bảo vệ mình.
Gia đình cần thể hiện rằng mình luôn đứng ở phía con, sẵn sàng lắng nghe, và làm chỗ dựa tinh thần cho trẻ.
Xem thêm: Trang bị 6 cách phòng tránh bạo lực học đường hiệu quả cho trẻ
3. Phân tích để trẻ hiểu ra vấn đề
Việc phân tích đúng sai cũng cần chọn lựa thời điểm thích hợp. Phụ huynh không nên cố giải thích, hoặc có thái độ căng thẳng khi con đang xúc động hay khóc lóc.
Khi trẻ đã bình tĩnh, cha mẹ mới giúp trẻ phân tích tình huống. Cha mẹ sẽ cho trẻ hướng giải quyết vấn đề, tùy thuộc vào vấn đề nằm ở trẻ hay bạn bè
Chẳng hạn, nếu bạn bè không chơi với trẻ vì trẻ không chỉ bài khi thi thì có thể nói rằng: “Mẹ biết rằng con làm vậy là đúng. Hôm sau trước khi thi, con có thể giảng lại bài để cả hai cùng được điểm cao hơn nhé”.
Ngoài ra, phụ huynh cần thận trọng trong lời nói, tuyệt đối không dùng những từ ngữ có tính thù hằn. Hành vi này có thể khiến trẻ có cảm xúc tiêu cực, thậm chí là muốn trả đũa bạn.
4. Dạy con cách xin lỗi và chủ động trò chuyện với mọi người
Trẻ con rất dễ có xích mích, hay những hành động vô tình làm tổn thương nhau. Tuy nhiên, trẻ không nhận thức được sai lầm, mà liên tục lặp lại khiến bạn bè khó chịu và xa lánh.
Trong tình huống này, cha mẹ cần phải giải thích và dạy trẻ cách cảm ơn, xin lỗi ngay khi có vấn đề xảy ra. Trẻ cần phải chủ động xin lỗi nếu là người sai.
Hoặc nếu trẻ không hiểu vì sao các bạn không chơi với mình, trẻ cũng có thể chủ động hỏi han. Nếu không nói chuyện, mọi người không thể giải quyết khúc mắc.
5. Để con tự giải quyết mâu thuẫn khi trẻ bị bạn bè xa lánh
Nếu việc trẻ bị xa lánh, cô lập chỉ giới hạn ở trong một nhóm bạn, phụ huynh nên tự để con giải quyết vấn đề.
Trẻ con luôn có những cách giải quyết các vấn đề khác nhau. Đôi khi chỉ cần một cuộc cãi vã, khóc lóc là chúng có thể huề lại nhau ngay lập tức.
Nếu con bị loại ra khỏi một nhóm bạn nhưng không phải lỗi do trẻ, phụ huynh cũng có thể khuyến khích con bắt đầu những mối quan hệ mới phù hợp hơn.
Thay vì can thiệp quá sâu, phụ huynh hoàn toàn có thể định hướng trẻ cách giải quyết vấn đề theo khía cạnh con có lỗi hay không có lỗi.
Phụ huynh có thể kể một vài câu chuyện tương tự để giúp con hình dung rõ hơn mình nên làm gì. Thông qua bài học này, trẻ cũng học được cách giải quyết vấn đề tự lập hơn.
6. Trò chuyện với giáo viên chủ nhiệm
Phụ huynh chỉ nên đứng ra trong những tình huống nghiêm trọng. Đó là khi trẻ bị cô lập hoàn toàn, và thường xuyên bị bạo lực học đường bằng lời nói, hành động.
Gia đình nên trò chuyện trực tiếp với giáo viên chủ nhiệm để hiểu rõ tình hình. Phụ huynh phải nhìn nhận vấn đề theo nhiều chiều, không thể tin hoàn toàn qua lời kể của con.
Giáo viên chủ nhiệm sẽ là người nắm rõ tình hình nhất, nên sẽ có cái nhìn khách quan. Đồng thời việc trao đổi với giáo viên cũng là cách giúp các con hòa giải xích mích.
Cha mẹ khi trò chuyện với giáo viên cần phải thực sự khéo léo. Nếu không, bạn bè của trẻ sẽ cho rằng trẻ là kẻ “mách lẻo”, “xấu tính”. Việc này có thể khiến trẻ bị bạn bè xa lánh cô lập nhiều hơn
7. Cha mẹ nên trao đổi với các phụ huynh khác
Hiện nay, giáo viên và phụ huynh thường sẽ có các nhóm chat qua zalo hay facebook để tiện trao đổi việc trường lớp. Phụ huynh có thể nhờ đến sự giúp đỡ của các bậc cha mẹ khác.
Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể gợi ý những hoạt động tập thể cho trẻ gần gũi, làm lành, hiểu nhau hơn, và loại bỏ những hiểu lầm không đáng có.
8. Dạy con cách bảo vệ bản thân mình để tránh bị bạn bè xa lánh
Việc trẻ bị cô lập không phải lúc nào cũng là lỗi của con. Trẻ nhút nhát thiếu tự tin, hiền lành, ít nói cũng là đối tượng thường xuyên bị bắt nạt, xa lánh. Trong trường hợp này, phụ huynh cần dạy trẻ bảo vệ chính mình.
Chẳng hạn khi các bạn nói những điều không đúng, trẻ hãy dũng cảm đứng dậy phản bác. Ngoài ra, phụ huynh có thể cho con học võ để tăng cường sức khỏe và hình thể.
Khi trẻ khỏe mạnh và rắn chắc, trẻ sẽ ít bị bắt nạt hơn so với khi yếu đuối. Tuy nhiên, học võ chỉ là cách để con bảo vệ bản thân khi cần. Cha mẹ phải giải thích cho trẻ hiểu điều này.
9. Trị liệu tâm lý nếu con có dấu hiệu bất ổn
Phụ huynh ngay khi thấy trẻ có những dấu hiệu bất thường thì cần đưa con đến các cơ sở trị liệu tâm lý ngay lập tức. Các bác sĩ và chuyên gia tâm lý sẽ giúp trẻ điều hòa cảm xúc, cải thiện suy nghĩ.
Trẻ bị bạn bè xa lánh, bắt nạt lâu ngày rất dễ mắc phải những vấn đề tâm lý như trầm cảm, rối loạn lo âu hay rối loạn sợ xã hội. Những vấn đề tâm lý này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần, và tương lai của trẻ.
Các triệu chứng thường thấy của các bệnh lý này thường là con sợ đi học, không chịu ra khỏi phòng, sụt cân, tinh thần bất ổn, dễ khóc và dễ kích động.
Muốn chấm dứt việc trẻ bị bạn bè xa lánh thì cha mẹ, giáo viên và chính trẻ đều phải cố gắng. Có như vậy, mọi người mới tòm ra hướng giải quyết tốt nhất.
Trong một vài trường hợp, trẻ bị bắt nạt một cách ác ý, và không thể giải quyết được. Cha mẹ lúc này nên xem xét chuyển trường để con có một môi trường phát triển, học tập tốt nhất.