1. Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa: Trước khi đọc
1.1 Tác giả
- Nguyễn Thành Long (sinh năm 1925, mất năm 1991), quê tại huyện Duy Xuyên, thuộc tỉnh Quảng Nam.
- Ông là con một ở trong một gia đình viên chức nhỏ.
- Năm 18 tuổi ông đã chuyển ra học tại Hà Nội và có viết bài cho báo Thanh Nghị (năm 1943).
- Sau Cách mạng Tháng Tám, Nguyễn Thành Long tham gia vào các hoạt động văn nghệ trong những năm diễn ra kháng chiến chống Pháp (giai đoạn 1946-1954) tại Nam Trung Bộ sau đó bắt đầu viết văn vào thời gian ấy.
- Sau năm 1954, tập kết ra Bắc, Nguyễn Thành Long đã chuyển về sáng tác và biên tập cho các báo chí và nhà xuất bản.
- Có thời gian ông còn tham gia vào công tác giảng dạy ở trường viết văn Nguyễn Du.
- Nguyễn Thành Long là một cây bút chuyên viết về thể loại truyện ngắn và kí.
- Nguyễn Thành Long đã cho xuất bản rất nhiều tác phẩm văn xuôi (tiêu biểu hơn cả phải kể đến là truyện ngắn, bút ký), bao gồm các các tập: Ta và chúng nó (tập truyện ngắn, năm 1950), Khúc hát của người cán bộ (truyện vừa, năm 1950), Bát cơm Cụ Hồ (tập bút ký, năm 1952), Gió bấc gió nồm (tập bút ký, năm 1956), Giữa trong xanh (tập truyện ngắn, năm 1972),....
1.2 Tác phẩm
a. Thể loại
Lặng lẽ Sa Pa thuộc vào thể loại truyện ngắn.
b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
- “Lặng lẽ Sa Pa” được sáng tác vào năm 1970, trong một chuyến đi thực tế của tác giả tại Lào Cai. Đây là một truyện ngắn tiêu biểu trong đề tài viết về cuộc sống mới hòa bình và xây dựng chủ nghĩa xã hội tại miền Bắc.
- In trong tập “Giữa trong xanh” (năm 1972) của Nguyễn Thành Long.
c. Phương thức biểu đạt
Lặng lẽ Sa Pa có phương thức biểu đạt chính là tự sự
d. Ý nghĩa nhan đề
- Trong nhan đề "Lặng lẽ Sa Pa", tác giả đã sắp xếp những từ ngữ khác với trật tự thông thường. Tác giả đã sử dụng đến biện pháp đảo ngữ ("Lặng lẽ Sa Pa" thay cho "Sa Pa lặng lẽ").
- Cách sắp xếp ấy làm nổi bật lên chủ đề của truyện ngắn:
+ Nhấn mạnh về vẻ đẹp thơ mộng và yên tĩnh của thiên nhiên Sa Pa - đây là địa điểm lý tưởng để nghỉ ngơi và an dưỡng.
+ Ca ngợi sự cống hiến âm thầm, lặng lẽ và bình dị của những con người ở đây. Chính ở nơi mà người ta tưởng rằng chỉ có toàn sự thư giãn thì lại có những con người đang ngày đêm lao động vô cùng hăng say, miệt mài, âm thầm, lặng lẽ, cống hiến cho đất nước. Đó chính là anh thanh niên đang làm công tác khí tượng ở trên đỉnh Yên Sơn, ông kĩ sư ở dưới vườn rau Sapa, anh cán bộ nghiên cứu về bản đồ sét...
e. Tóm tắt nội dung văn bản Lặng lẽ Sapa
Lặng lẽ Sa Pa kể về nhân vật chính là một anh thanh niên ở độ tuổi 27 tuổi sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn quanh năm toàn thấy mây mù bao phủ. Công việc chính của anh chính là công tác khí tượng thuỷ văn cùng với vật lý địa cầu. Công việc đó đòi hỏi anh phải có một tinh thần trách nhiệm rất cao vì thế mà 4 năm anh chưa về nhà dù 1 lần. Ở đây anh luôn thèm muốn có người vì vậy anh đã dùng cây gỗ chắn ngang đường để mong ngóng được tiếp xúc với những người qua đường.
Trong một lần anh làm quen được với bác lái xe sau đó nhờ bác giới thiệu cho anh gặp gỡ với hành khách ở trên xe trong đó có một ông họa sĩ cùng với cô kĩ sư sau đó đã lên thăm chỗ ở của anh. Trong cuộc gặp gỡ anh thanh niên rất hào hứng giới thiệu với khách của mình về công việc mỗi ngày của mình - những công việc âm thầm nhưng lại vô cùng có ích với cuộc sống. Họa sĩ già đã phát hiện ra phẩm chất đẹp đẽ và cao quý của anh thanh niên nên đã phác họa cho anh một bức chân dung.
Qua lời kể của anh, những vị khách còn được biết thêm thông tin về rất nhiều gương sáng trong lao động và sản xuất, đem tất cả nhiệt tình để phục vụ sự nghiệp xây dựng và chiến đấu nhằm bảo vệ Tổ quốc. Sau một lúc nói chuyện thì họ cũng chia tay. Trước khi ra về thì anh thanh niên không quên tặng cho hành khách trên xe một làn trứng để họ ăn trưa. Anh đã để lại những ấn tượng vô cùng tốt trong lòng của ông họa sĩ và cô kĩ sư. Ông họa sĩ đã hứa sẽ có dịp nào đó quay trở lại để thăm anh.
>> Xem thêm: Soạn văn 8 kết nối tri thức
f. Bố cục văn bản
- Phần 1 (từ đầu tới “Kìa, anh ta kia”): Anh thanh niên thông qua lời kể của bác lái xe.
- Phần 2 (tiếp theo tới “không có vật gì như thế”): Cuộc gặp gỡ và trò chuyện giữa ông họa sĩ, cô kĩ sư cùng với anh thanh niên.
- Phần 3 (còn lại): Cuộc chia tay của ba người
g. Giá trị nội dung
Truyện ngắn đã khắc họa hết sức thành công hình ảnh những con người lao động đang thầm lặng cống hiến cho cuộc đời mà tiêu biểu nhất là nhân vật anh thanh niên đang làm công tác khí tượng ở trên đỉnh núi cao. Qua đó ngợi ca về vẻ đẹp của người lao động cùng với ý nghĩa của những công việc đang diễn ra thầm lặng nhưng lại quan trọng vô cùng.
h. Giá trị nghệ thuật
Tác phẩm đã thành công trong việc xây dựng nên tình huống, miêu tả nhân vật từ nhiều điểm nhìn khác nhau tạo nên tính khách quan, kết hợp nhuần nhuyễn giữa phương thức tự sự với trữ tình.
1.3 Câu hỏi trước khi đọc
Nêu suy nghĩ của em về những người đang sinh sống ở những nơi xa xôi, hẻo lánh và làm những công việc vất vả nhưng lại âm thầm.
Phương pháp giải:
Trình bày những suy nghĩ của em.
Lời giải chi tiết:
Những người sinh sống ở nơi xa xôi, hẻo lánh và làm những công việc vất vả và âm thầm là những người anh hùng đã hi sinh thầm lặng cho quê hương và đất nước, họ không cần phải đứng trên sân khấu, hay vinh quang mà họ đã âm thầm nỗ lực cho đất nước những công việc vô cùng nguy hiểm. Hạnh phúc của họ được xếp sang một bên để hoàn thành trách nhiệm cùng với nhiệm vụ của bản thân. Em thấy đó chính là những tấm gương sáng, dốc lòng dốc sức để hi sinh cho nước nhà không hề màng đến bất cứ vật chất hay ca thán với ai.
2. Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa: Đọc văn bản
2.1 Khung cảnh thiên nhiên Sa Pa
- Nắng đốt cháy rừng cây, mạ bạc con đèo…
- Cây hoa tử kinh thỉnh thoảng nhô cái đầu màu hoa cà lên trên màu xanh của rừng.
- Mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên các vòm lá ướt sương, rơi xuống đường cái, luồn cả vào gầm xe.
⇒ Vài nét chấm phá điểm xuyết kết hợp với nghệ thuật nhân hóa và so sánh -> Tác giả đã khắc họa nên bức tranh thiên nhiên Sa Pa với một vẻ đẹp đầy trong trẻo, thơ mộng và hữu tình. Miêu tả một bức tranh thiên nhiên bằng ngôn ngữ trong sáng, từng chữ và từng câu như có đường nét, sắc màu, hình khối. Văn xuôi truyện ngắn nhưng lại giàu nhịp điệu mang âm hưởng một bài thơ về chủ đề thiên nhiên đất nước.
2.2 Lời giới thiệu của bác lái xe về anh thanh niên.
Trong “Lặng lẽ Sa Pa”, bác lái xe đã từng giới thiệu với ông hoạ sĩ rằng: “anh thanh niên là người cô độc nhất thế gian”. Đây là một cách nói của bác lái xe để gây ấn tượng và gây chú ý về nhân vật anh thanh niên. Quả thực anh thanh niên rất ít có điều kiện được tiếp xúc với mọi người, anh chỉ sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn có độ cao 2600m. Anh lại làm công việc là đo nắng, đo gió và đo mưa nên càng ít có cơ hội được gặp gỡ và nói chuyện với người khác. Chính vì thế mà anh đã từng lấy cây gỗ để chặn xe và mong muốn có dịp được chuyện trò và làm quen với mọi người khi họ đi ngang qua.
- Nhưng mặc dù thế, anh vẫn không hề cô đơn. Cho dù phải sinh sống và làm việc một mình trên đỉnh Yên Sơn cao đến 2600m quanh năm chỉ có mỗi mây mù và cây cỏ. Nhưng anh rất yêu công việc của mình. Với anh, khi làm việc, anh với công việc như là một đôi, công việc của anh gắn liền với bao anh em đồng chí. Công việc của anh đã góp phần vào quá trình xây dựng và bảo vệ tổ quốc (việc phát hiện ra một đám mây khô..... bộ đội đã bắn rơi máy bay Mỹ...) Ngoài ra, anh còn biết cách tự tạo cho mình những niềm vui, hạnh phúc trong cuộc sống, biết cách làm cho cuộc sống của mình trở nên giàu có và phong phú hơn. Anh thích đọc sách vì đọc sách cũng có nghĩa là có người để anh trò chuyện. Rảnh rỗi, anh còn trồng hoa và trồng cây thuốc, nuôi gà. Ngày lại ngày, anh bị cuốn vào trong công việc, vậy làm thế nào anh có thể cô độc ? Nói đúng hơn anh là một con người sống thật hạnh phúc !
2.3 Thái độ của anh thanh niên khi tiếp đón đoàn khách đến chơi.
Sống một mình giữa đỉnh núi cao ấy, anh luôn mong muốn sẽ có người đến thăm và nói chuyện, kể cho anh về những câu chuyện ở miền xuôi bởi lẽ anh luôn luôn cảm thấy “thèm người”. Anh thanh niên đã tiếp đón những người khách tới thăm nhà mình bằng tất cả tấm lòng nhiệt thành và tấm lòng cởi mở cùng sự nồng hậu, ấm áp.
2.4 Lời kể của anh thanh niên về công việc của mình ở trên trạm khí tượng.
Lời kể của anh thanh niên về công việc của mình ở trên trạm khí tượng:
Công việc của cháu quanh quẩn ở mấy chiếc máy ngoài vườn này thôi
Nhưng cái máy vườn trạm khí tượng nào cũng có
Dãy núi này có một ảnh hưởng quyết định với gió mùa đông bắc đối với miền Bắc nước ta.
Cháu ở đây nhiệm vụ đo gió, đo mây, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu.
2.5 Vì sao người họa sĩ lại có cảm giác bối rối?
Vì đã bắt gặp được một điều thật ra ông vẫn luôn ao ước và khao khát đi tìm: một nét thôi cũng đủ khẳng định một tâm hồn và khơi gợi một ý sáng tác. Đó chính là vẻ đẹp của lý tưởng sống cùng với ý thức trách nhiệm của anh thanh niên đã trở thành khơi nguồn cảm hứng cho những tác phẩm của họa sĩ sau chuyến đi ấy.
2.6 Những tâm sự của anh thanh niên về công việc.
Hồi anh chưa vào nghề:
-Những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao xa, cháu nghĩ ngay ngôi sao kia lẻ loi một mình.
Khi vào nghề:
- Làm nghề lại không nghĩ vậy. Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được.
- Cháu làm việc với bao anh em, đồng chí dưới kia
- Công việc của cháu gian khổ thế đấy chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất. Con người thì ai mà chả "thèm" hở bác
2.7 Những suy nghĩ của người họa sĩ về bức chân dung.
Những suy nghĩ của người họa sĩ về bức chân dung đó là:
Ông thấy ngòi bút của ông bất lực trên mỗi chặng đường nhỏ của ông nhưng nó lại là một quả tim nữa của ông.
Làm một bức chân dung hay phác họa như ông đang làm đây hay sau đó vẽ dầu, làm thế nào là hiện lên được mẫu người đó? Cho người xem hiểu được tấm lòng trân trọng của họa sĩ vào chính bức tranh đó.
2.8 Vì sao người họa sĩ phác họa bức chân dung anh thanh niên ngay vào lần đầu gặp mặt?
Vì ông đã nhận ra được lý tưởng và sự thật về cuộc sống của chính bản thân ông
+ Ông nhìn cô kĩ sư trẻ tuổi mà nghĩ ngợi về sự hy sinh của mình đối với đất nước . Có phải chăng ông cũng đang tự nhìn nhận lại cuộc sống của mình.
2.9 Ông họa sĩ cùng cô kĩ sư có thái độ và cảm xúc như thế nào khi phải chia tay anh thanh niên?
Khi chia tay anh thanh niên, ông họa sĩ với cô kỹ sư đều thấy vô cùng lưu luyến. Ông họa sĩ chụp lấy tay anh sau đó lắc mạnh, hẹn sẽ quay trở lại vào một dịp nào đó và ở lại với anh thanh niên ít hôm. Còn cô kỹ sư thì nắm tay và nhìn thẳng vào mắt anh sau đó nói lời chia tay đầy cẩn trọng và rõ ràng.
3. Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa: Sau khi đọc
3.1 Câu 1 trang 22 SGK Văn 8/2 Kết nối tri thức
Xác định đề tài của truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ toàn bộ văn bản để có thể trả lời.
Lời giải chi tiết:
Truyện Lặng lẽ Sa Pa đã ca ngợi những con người vô danh, hằng ngày luôn khiêm nhường và lặng lẽ cống hiến hết sức mình cho Tổ quốc một cách thầm lặng. Trong số những con người ấy nổi bật lên hình ảnh của anh thanh niên làm công tác khí tượng, đã tự giác vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ và sống đẹp, đem đến niềm vui cho mọi người.
3.2 Câu 2 trang 22 SGK Văn 8/2 Kết nối tri thức
Tóm tắt tác phẩm sau đó nêu ra nhận xét về kiểu cốt truyện.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ lại toàn bộ văn bản để có thể trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Lặng lẽ Sa Pa kể lại cuộc gặp gỡ rất tình cờ giữa những nhân vật: ông họa sĩ già, bác lái xe, cô kỹ sư trẻ và anh thanh niên đang làm công việc khí tượng trong vòng nửa giờ đồng hồ trên đỉnh núi Yên Sơn lúc xe dừng lại. Ông họa sĩ cùng cô gái đã lên thăm nơi ở cũng là nơi làm việc của anh thanh niên ở trên núi. Anh bộc bạch với họ về công việc của bản thân, về cuộc sống cùng với những suy nghĩ của mình. Ông họa sĩ cũng đã kịp ghi lại ký họa chân dung của anh. Anh muốn giới thiệu với ông họa sĩ về những người khác còn xứng đáng hơn để vẽ. Họ chia tay nhau trong nỗi niềm xúc động.
=> Nhận xét: Lặng lẽ Sa Pa với cốt truyện đơn tuyến. Cốt tuyện chỉ đơn giản xoay quanh tình huống gặp gỡ bất ngờ giữa cô kĩ sư trẻ, ông họa sĩ già cùng với anh thanh niên làm việc tại trạm khí tượng ở trên đỉnh Yên Sơn.
3.3 Câu 3 trang 22 SGK Văn 8/2 Kết nối tri thức
Nhân vật anh thanh niên đã được nhà văn miêu tả thông qua những chi tiết như thế nào (ngoại hình, lời nói, suy nghĩ, hành động, công việc, hoàn cảnh sống và mối quan hệ với các nhân vật khác)? Hãy dựa vào một vài chi tiết tiêu biểu để có thể nhận xét về tính cách của nhân vật.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ toàn bộ văn bản sau đó nêu nhận xét của em.
Lời giải chi tiết:
- Chi tiết về độ tuổi cùng với ngoại hình: hai mươi bảy tuổi, tầm vóc bé nhỏ và nét mặt rạng rỡ,...
- Hoàn cảnh sống: sống một mình ở trên đỉnh núi, bốn bề chỉ toàn cây cỏ và mây mù lạnh lẽo; căn nhà có ba gian rất gọn gàng và ngăn nắp; có niềm vui đọc sách,...
- Công việc: làm công tác khí tượng kết hợp với vật lý địa cầu ở trên đỉnh Yên Sơn cao đến hai nghìn sáu trăm mét: đo gió, đo mưa và đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất và dự báo thời tiết hằng ngày để phục vụ cho sản xuất và phục vụ chiến đấu; gian khổ nhất chính là làm việc vào lúc một giờ sáng: “gió tuyết và lặng im bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới”,...
- Lời nói: lời tâm sự của anh thanh niên với ông hoạ sĩ cùng với cô kĩ sư về công việc của mình; lời giới thiệu về những người khác xứng đáng hơn mình để ông hoạ sĩ có thể vẽ chân dung.
- Hành động: lấy khúc cây gỗ chắn ngang đường để được gặp mọi người, trao bó hoa lại cho cô kĩ sư trẻ,..
- Cảm xúc và suy nghĩ của anh thanh niên về công việc, cuộc sống: khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được?; Nhưng từ hôm ấy, cháu sống thật hạnh phúc,...
- Quan hệ với những nhân vật khác: Anh gửi cho bác lái xe củ tam thất vì “bác gái vừa ốm dậy”. Anh trao bó hoa vừa cắt cho cô kĩ sư nông nghiệp trong lần đầu gặp mặt, “ấn cái làn trứng” vào tay của ông hoạ sĩ để mọi người có thể ăn trưa.
=> Nhận xét về tính cách: Anh thanh niên là một chàng trai với lối sống giản dị và ngăn nắp. Anh rất yêu công việc và có trách nhiệm với những gì mình đã làm. Tinh tế mỗi khi trò chuyện và lắng nghe người khác, có hành động quan tâm đến từng người mà mình có cơ hội được gặp gỡ.
3.4 Câu 4 trang 22 SGK Văn 8/2 Kết nối tri thức
Chân dung nhân vật anh thanh niên hiện ra thông qua cảm nhận cùng suy nghĩ của những nhân vật nào? Cách xây dựng nhân vật như thế có tác dụng gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ toàn bộ văn bản để có thể trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Chân dung về nhân vật anh thanh niên được hiện ra thông qua cảm nhận và suy nghĩ của những nhân vật: ông họa sĩ, cô kĩ sư và bác lái xe.
- Nhân vật anh thanh niên đã hiện ra thông qua lời giới thiệu ban đầu của bác lái xe: “Tôi sắp giới thiệu với bác một trong những người cô độc nhất thế gian. Thế nào bác cũng thích vẽ hắn”. Qua lời kể của bác, ta có thể biết được những nét cơ bản về công việc của anh thanh niên và việc “thèm” được gặp gỡ người của anh.
- Nhân vật anh thanh niên còn được hiện ra thông qua cái nhìn và suy nghĩ của ông hoạ sĩ: nhà hoạ sĩ già xúc động mạnh khi lần đầu được nhìn thấy anh thanh niên; ông rất ngạc nhiên khi bước lên chiếc bậc thang bằng đất, thấy một người con trai đang hái hoa; hoạ sĩ cảm giác thật bối rối; căn nhà của anh thanh niên được miêu tả thông qua cái nhìn của ông hoạ sĩ; ông thấy ngòi bút của mình bất lực khi vẽ chân dung của anh thanh niên; sau khi ghi lại vài nét gương mặt anh thanh niên, người hoạ sĩ cảm thấy nhọc quá,...
- Nhân vật anh thanh niên hiện ra thông qua sự cảm nhận của cô kĩ sư nông nghiệp trẻ. Cô gái đã cảm động và bị cuốn hút bởi lời nói của anh thanh niên.
=> Hình ảnh nhân vật anh thanh niên đã hiện lên thông qua cái nhìn của rất nhiều nhân vật khác nhau. Vì thế, vẻ đẹp của nhân vật lại càng thêm trong sáng và lấp lánh, nhưng vẫn gợi cảm giác hết sức chân thực.
3.5 Câu 5 trang 22 SGK Văn 8/2 Kết nối tri thức
Tìm một vài chi tiết thể hiện cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật ông họa sĩ về con người với nghệ thuật. Trên cơ sở ấy, em hãy nhận xét về vai trò của nhân vật đó trong tác phẩm.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản để xác định được chi tiết thể hiện cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật ông họa sĩ về con người với nghệ thuật. Từ đó, nêu ra nhận xét của em về vai trò của nhân vật ấy trong tác phẩm.
Lời giải chi tiết:
Một vài chi tiết thể hiện về cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật ông họa sĩ về con người với nghề thuật ở trong tác phẩm:
- Khi gặp được anh thanh niên, người họa sĩ dường như đã tìm thấy được cảm hứng và ý tưởng cho những sáng tác nghệ thuật của mình: Vì họa sĩ đã bắt gặp một điều thật sự ông vẫn ao ước được biết đến, ôi, một nét thôi cũng đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi ra một ý sáng tác và một nét mới đủ là giá trị của một chuyến đi dài.
- Ông họa sĩ đã bối rối, nhận thấy sự bất lực của nghệ thuật trước bức chân dung của cuộc sống giản dị nhưng đẹp đẽ: Chao ôi, bắt gặp một con người như anh ta là một cơ hội hãn hữu cho sáng tác, nhưng hoàn thành được sáng tác còn là một chặng đường dài,…
=> Nhận xét: Nhân vật ông họa sĩ có vai trò vô cùng quan trọng trong tác phẩm. Ông là một nghệ sĩ đã từng trải, có cảm nhận vô cùng sâu sắc về cuộc sống. Tác phẩm đã được trần thuật chủ yếu từ điểm nhìn, cảm nhận và suy nghĩ của ông. Qua nhân vật đó, nhà văn Nguyễn Thành Long muốn gửi gắm những trăn trở và suy ngẫm của mình về con người với nghệ thuật. Nhân vật ông họa sĩ đã đem tới cho tác phẩm về chiều sâu tư tưởng.
3.6 Câu 6 trang 22 SGK Văn 8/2 Kết nối tri thức
Những bức tranh về thiên nhiên Sa Pa tuyệt đẹp đã góp phần tạo ra chất thơ cho tác phẩm. Hãy chọn một đoạn văn nhằm tả cảnh Sa Pa mà em cảm thấy ấn tượng nhất sau đó nêu cảm nhận.
Phương pháp giải:
Chọn một đoạn văn tả cảnh Sa Pa mà em cảm thấy ấn tượng nhất sau đó nêu cảm nhận cá nhân.
Lời giải chi tiết:
“Nắng bây giờ bắt đầu len tới, đốt cháy rừng cây. Những cây thông chỉ cao quá đầu, rung tít trong nắng những ngón tay bằng bạc dưới cái nhìn bao che của những cây tử kinh thỉnh thoảng nhô cái đầu màu hoa cà lên trên màu xanh của rừng. Mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên các vòm lá ướt sương, rơi xuống đường cái, luồn cả vào gầm xe.”
=> Đoạn văn nêu trên cho ta cảm nhận được một bức tranh về thiên nhiên Sa Pa đầy màu sắc cùng với ánh áng: màu vàng rực rỡ của ánh nắng, màu xanh của núi rừng mênh mông, lấp lánh màu bạc của những ngọn thông đang rung tít trong nắng, màu tím hoa cà của những chiếc cây tử kinh. Thiên nhiên hiện ra sinh động hệt như một bức tranh với vẻ đẹp đặc trưng của nắng, gió và của mây trời giữa vùng núi Sa Pa.
3.7 Câu 7 trang 22 SGK Văn 8/2 Kết nối tri thức
Tác phẩm đã gợi cho em về những suy nghĩ và bài học gì?
Phương pháp giải:
Trình bày những suy nghĩ và liên hệ bài học của em sau khi đọc tác phẩm.
Lời giải chi tiết:
Tác phẩm đã gợi cho em những suy nghĩ và bài học về những con người lao động đang thầm lặng tạo ra giá trị và góp công sức của bản thân vào công cuộc giúp xây dựng phát triển đất nước của toàn dân tộc. Noi gương những người trẻ đã cống hiến quên mình cho Tổ quốc, em cũng sẽ cố gắng học tập và trau dồi để sau này có thể trở thành công dân có ích, góp một phần công sức nhỏ nhoi vào công cuộc đổi mới và phát triển của nước nhà.
(Tác phẩm gợi ra những suy nghĩ về ý nghĩa và niềm vui của lao động; bài học về sự cống hiến đối với cộng đồng; trân trọng những con người lao động đã thầm lặng và hi sinh cho đất nước,…)
4. Kết nối đọc viết trang 22 SGK Văn 8/2 Kết nối tri thức
Tưởng tượng em là nhân vật ông họa sĩ, hãy ghi lại những cảm nghĩ của mình sau cuộc gặp gỡ đầy bất ngờ với anh thanh niên ở trên đỉnh Yên Sơn bằng một đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu).
Phương pháp giải:
Đóng vai ông họa sĩ để ghi lại được cảm nghĩ về cuộc gặp gỡ đầy bất ngờ với anh thanh niên.
Lời giải chi tiết:
Tôi là một người họa sĩ già, công việc đòi hỏi tôi phải đi rất nhiều nơi, gặp gỡ rất nhiều người để có thể lấy cảm hứng sáng tác. Nhưng, cái cuộc gặp gỡ đặc biệt vào hôm đó - ở Sa Pa - với một anh thanh niên trẻ tuổi làm công việc công tác khí tượng, là một cuộc gặp mà tôi sẽ nhớ mãi trong cuộc đời mình. Anh được mọi người gọi là người cô độc nhất thế gian và rất thèm người. Được nhìn thấy anh tôi lại càng cảm thấy xúc động mạnh. Sau khi tặng bó hoa cho một cô gái trẻ, tôi được nghe anh thanh niên kể về công việc của mình một cách say sưa. Đó là một công việc vô cùng vất vả, thầm lặng nhưng cũng rất ý nghĩa, phục vụ cho mọi người và cho cả kháng chiến. Cuộc nói chuyện vốn ngắn ngủi của chúng tôi rồi cũng tới lúc kết thúc trong tiếc nuối. Tôi và cô kĩ sư trẻ vội vã chào tạm biệt anh thanh niên để đi xuống dưới đồi. Trước khi quay lại xe, tôi không quên hứa với anh thanh niên rằng chắc chắn một ngày nào đó tôi sẽ trở lại - trở lại để hoàn thành được tác phẩm nghệ thuật mà tôi mới đang ấp ủ.
Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa đã khắc họa hết sức thành công hình ảnh những con người lao động đang thầm lặng cống hiến cho cuộc đời mà tiêu biểu nhất là nhân vật anh thanh niên đang làm công tác khí tượng ở trên đỉnh núi cao. Qua đó cũng ngợi ca về vẻ đẹp của người lao động cùng với ý nghĩa của những công việc đang diễn ra thầm lặng nhưng lại quan trọng vô cùng.
Ngoài bài soạn phía trên ra, khi muốn tham khảo về nhiều bài soạn khác nữa ở trong chương trình ngữ văn nói riêng cũng như những bài soạn khác của môn học khác nói chung, các em cần truy cập nhanh vào website của VUIHOC chính là vuihoc.vn để có thể đăng ký khoá học thật nhanh chóng và được giảng bài dễ hiểu từ các thầy cô giáo VUIHOC vô cùng nhiệt huyết.
>> Mời bạn tham khảo thêm:
- Mắt sói
- Thực hành tiếng Việt trang 14
Linh lan
