Trong việc phòng cháy chữa cháy thì một yếu tố rất quan trọng trong công đoạn thiết kế, thi công công trình cần quan tâm đến các công thứctính thể tích nước bồn chứa sao cho phù hợp. Sau đây là một số công thức tính thể tích nước chuẩn xác, với đa dạng các loại bồn đựng nhiều hình dạng (hình trụ, hình chữ nhật, hình vuông,..). Cùng Firetek tìm hiểu chi tiết về chủ đề này trong bài chia sẻ dưới đây.
Thể tích nước là gì?
Theo thông tin từ Wikipedia thì thể tích hay còn gọi là dung tích, chính là một lượng không gian mà chất đó chiếm được trong vật chứa chúng. Từ đó ta có thể suy ra thể tích nước chính là phần không gian mà nước chiếm trong vật chứa chúng, và là khối lượng của một không gian cụ thể trong bể chứa chúng (do nước không có hình dạng cụ thể). Khác với lưu lượng nước - lượng nước chảy qua một bề mặt trong một khoảng thời gian nhất định.
Đơn vị đo của thể tích nói chung chính là lập phương của khoảng cách (tương ứng khoảng cách lũy thừa 3). Ở hệ thống đo lường Quốc tế thì thể tích sẽ được đo bằng đơn vị mét khối (m3). Ngoài ra còn có thể sử dụng nhiều đơn vị đại lượng để đo thể tích nước như là lít, mililit. Mối tương quan giữa các đại lượng sẽ là:
- 1m3 = 1000 lít = 1000 dm3 = 1000.000 cm3 = 1.000.000.000 mm3
- 1 lít = 1000ml (mililit) = 1 dm3
- 1 cm3 = 0.001 lít
Đơn vị được sử dụng chỉ thể tích nước trong công trình PCCC sẽ là m3 và tùy thuộc theo từng hình dáng công trình, bể chứa nước mà sẽ áp dụng các công thức tính thể tích nước khác nhau. Đặc biệt với những công trình, bồn chứa nước hỗ trợ cho công tác PCCC thì tính toán được chính xác thể tích lượng nước trong bể chiếm vai trò đặc biệt quan trọng. Cùng Firetek tìm hiểu ngay các công thức tính thể tích nước từ cơ bản đến cho từng hình dạng bể chứa nước khác nhau thông qua các đề mục bên dưới.
>>> Xem thêm: Thuyết minh biện pháp thi công PCCC - FIRETEK
Công thức tính thể tích nước chung nhất
Công thức tính thể tích nước cơ bản nhất mà chúng ta đều biết đó là: V = a x b x h (m3)
Trong đó:
- V là thể tích nước cần tính
- a là chiều dài của không gian chứa nước
- b là chiều rộng của không gian chứa nước
- h là độ sâu của không gian chứa nước (Với trường hợp bể có nhiều độ sâu khác nhau thì sẽ tính thông qua trung bình cộng độ sâu của không gian chứa nước ở vị trí nông nhất với vị trí sâu nhất). Được tính theo công thức h = (hmax + hmix)/2
Ví dụ: Với một bể nước có hình chữ nhật với kích thước dài nhân rộng là 25m x 10m, độ sâu trung bình là 1.2m. Từ đó ta có thể áp dụng công thức trên và tính thể tích nước trong bể có thể chứa được là 25 x 10 x 1.2 = 300 (m3) tương đương 300.000 lít.
Công thức tính m3 bồn đựng nước
Công thức để tính được mét khối của bồn đựng nước sẽ là: V = r^2 x pi x h
Trong đó:
- V là thể tích bồn đựng nước cần tính
- r là bán kính của mặt bồn chứa nước
- h là độ sâu trung bình của bồn đựng nước
- pi = 3.14
Ví dụ với một bồn đựng nước hình tròn có bán kính là 4m, độ sâu trung bình là 0.8m thì ta có thể dễ dàng tính được mét khối bồn đựng nước sẽ là: 4^2 x 3.14 x 0.8 = 40.192 (m3)
Công thức tính thể tích nước hình vuông, hình chữ nhật
Với các bể chứa nước hình chữ nhật, hình vuông (những hình dáng phổ biến của bồn đựng nước hiện nay, dễ thi công nhất) thì có công thức tính thể tích nước là:
V = a x b x h (m3)
Trong đó:
- V là thể tích nước trong bể hình vuông, hình chữ nhật cần tính
- a là chiều dài
- b là chiều rộng
- h là độ sâu trung bình cộng của bể trong trường hợp bể có nhiều độ sâu khác nhau với h = (hmax + hmix)/2
Với các bể chứa nước hình vuông thì có a = b và ta sẽ có công thức tính khác là V = a^2 x h
>>> Xem thêm: Hệ thống phòng cháy chữa cháy gồm những gì?
Công thức tính thể tích nước hình tròn, hình lăng trụ
Với các bể nước có khối hình trụ tròn thì cũng sẽ có công thức tính thể tích nước là: V = r^2 x pi x h
Trong đó:
- V là thể tích bồn đựng nước cần tính
- r là bán kính của mặt bồn chứa nước
- h là chiều cao của bồn đựng nước hình trụ
- pi = 3.14
Công thức tính thể tích nước không có hình dạng cụ thể
Trong trường hợp bể chứa nước xây dựng theo công trình không có hình dạng cụ thể thì lúc này bạn có thể áp dụng cách tính thể tích nước thông qua các bước:
B1: Tính chiều rộng của bồn chứa nước theo cách trung bình cộng các vị trí khác nhau
B2: Tính chiều dài của bồn chứa nước theo trung bình cộng từ khoảng cách xa nhất từ 2 đầu của bồn
B3: Tính độ sâu dựa theo trung bình cộng giữa vị trí cao nhất và vị trí thấp nhất của bồn chứa nước
B4: Áp dụng công thức tính thể tích thông thường để tính toán mét khối. Tuy nhiên cách tính này chỉ cho kết quả mang giá trị tương đối nên mọi người khi sử dụng cần lưu ý.
>>> Xem thêm: Hệ thống hút khói PCCC quan trọng như thế nào?
Công thức tính lưu lượng nước chảy cơ bản
Ngoài tìm hiểu về các công thức để tính thể tích nước thì các công thức tính lưu lượng nước chảy qua ống tròn cũng được quan tâm nhiều. Cụ thể như sau: Q = A x V
Trong đó:
- Q là lưu lượng nước chảy
- A là tiết diện của mặt ngang ống nước được tính theo A = S (diện tích mặt phẳng tròn) = pi x r^2
- V là vận tốc của dòng nước chảy trong một đơn vị thời gian
Firetek đã tổng hợp được các công thức tính thể tích nước và chia sẻ đến cho các bạn thông qua bài viết trên, hi vọng những thông tin này giúp ích cho bạn trong quá trình cần tính toán mét khối của bể chứa, bồn chứa nước giúp cho công tác thiết kế, thi công công trình PCCC cho hiệu quả tốt, an toàn cao. Để được giải đáp các thắc mắc hay cần tư vấn về PCCC hãy liên hệ đến cho Firetek, chúng tôi sẽ tận tình hỗ trợ bạn một cách nhanh chóng nhất!
Linh lan
