Mũi lệch vách ngăn là do đâu và khắc phục thế nào?

1. Thế nào là mũi lệch vách ngăn?

Vách ngăn mũi là bộ phận có nhiệm vụ chia đôi hai bên khoang mũi. Cấu tạo của vách ngăn mũi bao gồm phần xương, sụn và tổng chiều dài là khoảng 8cm tính từ vòm mũi họng cho đến đầu mũi.

Một người bị lệch vách ngăn mũi là khi phần vách ngăn hai bên lỗ mũi bị lệch sang một bên. Điều này khiến cho một bên lỗ mũi sẽ có đường dẫn khí nhỏ hơn so với bên còn lại, từ đó cấu trúc của mũi cũng trở nên biến dạng và xiêu vẹo một cách bất thường. Tình trạng này ít khi làm ảnh hưởng lớn tới sức khỏe người bệnh nhưng lại gây mất thẩm mỹ cho gương mặt. Nhưng đối với những ca bị lệch mũi nghiêm trọng thì có thể gây tắc lỗ mũi và khó thở, cần phải can thiệp bằng y tế.

Tình trạng mũi lệch vách ngăn

Mũi lệch vách ngăn hay còn được gọi là hẹp hay vẹo vách ngăn mũi. Sau đây là các mức độ lệch vách ngăn mũi trên lâm sàng:

• Lệch 1 bên vách ngăn (lệch hình chữ C): bên vách ngăn bị vẹo sẽ có triệu chứng nghẹt mũi;

• Lệch 2 bên vách ngăn (lệch hình chữ S): khiến cấu trúc mũi bị vẹo phức tạp (vừa vẹo trái lại vẹo sang phải) khiến cả hai bên mũi đều bị nghẹt;

• Dày chân vách ngăn: xảy ra khi chỗ xương ở phần thấp của vách ngăn dày hơn so với bình thường;

• Gai vách ngăn mũi: là khi phần tiếp giáp giữa sụn và xương vách ngăn có hình thành gai. Khi phần gai này chạm vào niêm mạc mũi có thể khiến người bệnh bị đau nhức dữ dội và chảy máu.

2. Mũi lệch vách ngăn sẽ có biểu hiện gì?

Trên thực tế có rất nhiều người gặp phải tình trạng này những không hề hay biết. Nhưng nếu nhận thấy cơ thể có các dấu hiệu sau đây thì bệnh nhân cần lưu ý vì khả năng cao là bạn đang bị lệch vách ngăn mũi:

• Nghẹt mũi, thường xuyên bị viêm xoang, viêm mũi ở 1 hoặc cả 2 bên;

• Đau đầu, đau hốc mắt cùng một bên với lỗ mũi bị lệch

• Chảy nước mũi sau hoặc chảy máu mũi;

• Chức năng khứu giác giảm;

• Một bên mũi bị khô;

• Cảm giác có tiếng ồn ở mũi khi thực hiện động tác hít vào, thở ra;

• Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ lệch vách ngăn mũi thường thở ồn ào;

• Ngủ ngáy, chứng ngưng thở khi ngủ nếu bị lệch nặng.

Bình thường nếu lệch vách ngăn mũi thể nhẹ thì sẽ không gây quá nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh. Nhưng ở trường hợp lệch nặng nếu không có phương án khắc phục thì nguy cơ biến chứng sẽ rất cao bởi vì lúc này lỗ mũi đã bị biến dạng dẫn tới thu hẹp 1 hoặc cả 2 bên đường thở và làm ảnh hưởng tới hệ hô hấp và các hệ lụy khác về sức khỏe.

3. Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng mũi lệch vách ngăn?

Mũi lệch vách ngăn có thể bắt nguồn từ những nguyên nhân sau:

• Do cấu trúc mũi bẩm sinh đã bị lệch: thai nhi bị lệch vách ngăn mũi ngay từ trong bụng mẹ và càng biểu hiện rõ ràng hơn khi chào đời;

• Do mũi gặp tổn thương: mũi của trẻ bị tổn thương trong quá trình sinh nở, do người bệnh gặp chấn thương vì tai nạn, xô xát, chấn thương khi chơi thể thao,...;

• Do viêm nhiễm: nếu vùng mũi bị viêm mạn tính, viêm xoang, viêm mũi dị ứng,... thì bệnh nhân sẽ gặp rất nhiều triệu chứng khó chịu. Ngoài ra nếu trẻ nhỏ bị viêm mũi và thường xuyên quẹt tay qua mũi cũng gây tác động lực khiến mũi lệch vách ngăn;

• Do lão hóa: khi cơ thể của chúng ta lão hóa thì cấu trúc của hệ thống xương và sụn cũng thay đổi ít nhiều. Đó là lý do vì sao khuôn mặt của chúng ta khi về già sẽ khác biệt rất lớn so với khi còn trẻ, đặc biệt là sống mũi hoàn toàn có thể bị siêu vẹo so với trước đây;

• Do phẫu thuật thẩm mỹ thất bại: nhiều ca phẫu thuật thu hẹp cánh mũi, nâng mũi thất bại cũng khiến mũi lệch vách ngăn sang một bên.

Có nhiều nguyên nhân gây lệch vách ngăn mũi

4. Làm thế nào để cải thiện tình trạng mũi lệch vách ngăn?

Nếu mũi bị lệch vách ngăn thể nhẹ, không gây ảnh hưởng quá lớn tới sức khỏe thì không cần thiết phải điều trị. Ngược lại nếu bệnh nhân lệch vách ngăn mũi và thường xuyên phải đối diện với các triệu chứng như chảy máu mũi, nghẹt mũi, viêm xoang thì người bệnh cần đi khám và điều trị càng sớm càng tốt. Hiện tại không có loại thuốc nào giúp vách ngăn trở về đúng vị trí mà phần lớn các trường hợp bị lệch vách ngăn mũi có biến chứng (ngủ ngáy, viêm xoang, chảy máu mũi,...) thì sẽ cần thực hiện phẫu thuật.

4.1. Dùng thuốc để giảm triệu chứng do lệch vách ngăn mũi gây ra

Việc dùng thuốc trong điều trị tình trạng mũi lệch vách ngăn chủ yếu là giúp cải thiện các tình trạng như viêm mũi xoang, phù nề niêm mạc gây nghẹt mũi, viêm mũi dị ứng. Một số loại thuốc được ứng dụng trong trường hợp này bao gồm:

• Thuốc chứa corticosteroid dạng xịt mũi: đây là nhóm thuốc có tác dụng giảm triệu chứng sưng tấy niêm mạc đường thở và hạn chế tình trạng chảy dịch mũi;

• Thuốc có tác dụng co mạch dạng dung dịch nhỏ mũi: các thuốc này giúp giảm hiện tượng sưng mô mũi, giúp thông thoáng đường thở 2 bên cánh mũi;

• Thuốc kháng histamin: công dụng của thuốc là giúp kiểm soát các phản ứng dị ứng đường hô hấp, điển hình là chứng sổ mũi và nghẹt mũi.

4.2. Biện pháp phẫu thuật

Nếu các thuốc nêu trên không đem lại hiệu quả khả quan trong giảm thiểu các triệu chứng khó chịu của lệch vách ngăn mũi thì bác sĩ sẽ cân nhắc cải thiện tình trạng lệch vách ngăn mũi bằng phẫu thuật.

Trước khi phẫu thuật bệnh nhân có thể sẽ được gây mê. Sau khi kết thúc ca phẫu thuật. Người bệnh sẽ được xuất viện sau 1 ngày nếu tình trạng sức khỏe ổn định, sau đó tái khám theo chỉ định của bác sĩ. Triệu chứng thường gặp nhất sau phẫu thuật chỉnh vách ngăn mũi thường là nghẹt mũi nhẹ và có thể kéo dài từ 2 - 3 ngày). Để tránh nghẹt mũi thì người bệnh nên xịt mũi, nhỏ mũi nhẹ nhàng, không quay quạt hay máy lạnh trực tiếp vào mặt, không xì mũi mạnh.

Ngoài ra trong 1 tuần sau phẫu thuật, bệnh nhân nên tránh chạy nhảy mạnh. Nếu đã cảm thấy đỡ hơn thì người bệnh hoàn toàn có thể đi học và đi làm lại sau 2 - 3 ngày.

Phẫu thuật là phương pháp thường được chỉ định trong điều trị mũi lệch do vách ngăn

Trên đây là những thông tin cơ bản bạn có thể tham khảo về tình trạng mũi lệch vách ngăn. Nếu cần được tư vấn hay giải đáp thêm các vấn đề liên quan đến Tai Mũi Họng thì bạn có thể đến khám trực tiếp tại Chuyên khoa Tai Mũi Họng - Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC hoặc liên hệ tư vấn, đặt lịch khám trước qua hotline 1900 56 56 56.